Mogłoby się wydawać, że o zespołach powiedziano już wszystko. Wiemy już jak je tworzyć, jak pracują i dlaczego warto je kompletować. Wiemy, dlaczego praca w nich jest wydajniejsza niż w pojedynkę. Znamy etapy, jakie przechodzą w czasie swojego rozwoju. Wiemy, jak tworzyć ich składy i jak je motywować. Mamy też wystarczającą wiedzę, by opisać idealnego lidera zespołu. Można też znaleźć mnóstwo poradników, które tłumaczą, jak powinien on kierować zespołem. Czego jeszcze brakuje? Kompendium fachowej i konkretnej wiedzy z tego zakresu. Można znaleźć je w kompendium wiedzy „O zespołach” z kolekcji 10 Idei seria II, zebranej przez Harvard Business Review, w skrócie HBR.
Harvard Business Review
HBR to prestiżowy magazyn skierowany do menadżerów oraz liderów. Jest on wydawany regularnie. Jest on polecany dla wszystkich, którzy są głodni sukcesu. Można w nim znaleźć wyłącznie teksty wysokiej jakości, które są przeznaczone dla profesjonalistów. Seria „10 Idei HBR” zawiera sześć tomów, które są kompendium wiedzy z konkretnego tematu. To zbiory wyselekcjonowanych, najlepszych artykułów, które ukazały się w magazynie.
O zespołach
„O zespołach” składa się z 10 artykułów. Dotyczą one mało popularnych tematów związanych z ich pracą, ale równocześnie mające kluczowe znaczenie dla ich wydajności. Autorzy piszą o sytuacjach, w których zespół nie umie podjąć decyzji oraz tłumaczą jak budować inteligencję emocjonalną zespołu. Kolejnym ważnym problemem jest zagadnienie związane z utrzymaniem dyscypliny w zespole oraz zarządzanie grupami, które są zróżnicowane kulturowo. To niezwykle ważne, bo coraz więcej zespołów składa się z osób o różnych pochodzeniu. W końcu jest ono mniej ważne niż kompetencje pracownika. W opracowaniu są też artykuły na temat budowania zespołów oraz wyjaśniono, dlaczego nawet małe zwycięstwa są ważne.
Nowe odkrycia
Wielu liderów zastanawia się, dlaczego niektóre zespoły osiągają sukces, a inne – nie. Mimo że na pierwszy rzut oka są one tak samo predysponowane do odniesienia sukcesu. Alex Pentland zdecydował się to sprawdzić. Przeprowadził badanie, które polegało na podłączeniu do każdego z uczestników czujników monitorujących dane dotyczące zachowań społecznych. Potwierdziły one, że najważniejszym czynnikiem odpowiedzialnym za sukcesy zespołu są wzorce komunikacyjne. Są one tak ważne jak inteligencja, osobowość i talent – łącznie. Dobra komunikacja, która wpływa na poziom wydajności, musi być oparta na zaangażowaniu, energii i eksploracji. Ważne jest jednak to, że prowadząc rejestr zachowań w czasie, można je redukować i przerabiać w taki sposób, by zbliżyć się do ideału. Badania wykazały, że to nie treść dyskusji jest ważna, tylko sposób porozumiewania się. Zdarza się też, że problemy z komunikacją, motywacją i współzawodnictwem mogą osłabić skuteczność pracy grupy. Można je pokonać, wyznaczając krytykanta, którego zadaniem będzie wytykanie oznak powyższych problemów. Co ważne, zespół nie powinien mieć więcej niż dziewięć osób. Jeśli jest ich zbyt dużo, to relacje pomiędzy poszczególnymi osobami stają się zbyt skomplikowane. Skład zespołu powinien też być stabilny, dzięki temu pracownicy są pewniejsi siebie i lepiej wywiązują się ze swoich obowiązków. Pointa tego artykułu jest dość prosta – wydajny zespół to taki, który potrafi się komunikować. Wspólne spędzanie przerw, wypady na kawę, spotkania integracyjne… To nie strata czasu. To czynności, które budują więź i mają realne przełożenie na osiągi zespołu.
Dlaczego zespół jest ważny?
W artykułach pojawia się też bardzo ważny aspekt – definicja zespołu. By mówić o zespole i wiedzieć czym się on charakteryzuje, trzeba koniecznie ją znać i rozumieć. Pojęciem tym szafuje się zbyt często. Przez to gubi sens i traci znaczenie. Zdarza się, że mówiąc „zespół” mamy na myśli po prostu „grupę roboczą”. Różnice między nimi są wyraźne i każdy lider powinien je znać. Grupa robocza ma silnego i wyrazistego lidera, lecz członkowie grupy ponoszą indywidualną odpowiedzialność. W prawdziwym zespole nie ma jednego przywódcy. Jest wspólne przywództwo oraz podwójna odpowiedzialność – indywidualna i zbiorowa. Zespół jest powoływany do pracy dla konkretnego celu, grupa – dla ogólnego celu zgodnego z szeroko pojętą misją przedsiębiorstwa. Inaczej też wygląda ich praca. Zespół prowadzi komfortowe dyskusje i narady. Komunikuje się ze sobą na wielu płaszczyznach. Grupy robocze prowadzą narady według ustalonego porządku. Różnice są widoczne, prawda? Każdy powinien o nich pamiętać po to, by wiedzieć, jak wdrażać dyscyplinę. Etos pracy zespołowej opiera się na wzajemnym wspieraniu się i poszanowaniu cudzego dorobku.
Konflikt w zespole, czy warto?
W jednym z artykułów poruszono trudny temat konfliktów w zespole. Okazuje się, że do pewnego stopnia ich występowanie jest naturalne. Nie ma nic dziwnego w tym, że grupa ludzi o zdrowym rozsądku będzie spierać się o najlepszą drogę rozwoju firmy. Każdy będzie widział ją inaczej i każdy będzie kierowany tymi samymi powodami, by postawić na swoim. W zdrowym zespole po prostu muszą pojawiać się konflikty. Jednak konstruktywna kłótnia jest bardzo pożądana. To wcale nie jest coś, czego należy się obawiać. Zazwyczaj, ułatwia ona podejmowanie decyzji w warunkach dużej presji oraz działanie pod nią. Ważne jest, by konflikt nie przeszedł w wymiar interpersonalny. Kłótnia na tle zawodowym jest dopuszczalna, na tle osobistym – nie. Z tego powodu oba te wymiary należy od siebie oddzielać i nie dopuszczać do ich wzajemnego przenikania się.
Dla specjalistów
Kompendium Harvard Business Review „O zespołach” to pozycja, która powinna znaleźć się w biblioteczce każdego profesjonalisty. Zawarta w nich wiedza jest ściśle specjalistyczna. To coś, co po prosto wypada wiedzieć, by być fachowcem. Użyty język jest przystępny, ale nie infantylny. Informacje przekazywane są bardzo konkretnie. Każde zdanie ma znaczenie. Wiele z nich jest poparte wynikami badań przeprowadzonymi specjalnie na rzecz tego opracowania. Ta książka to prawdziwy rarytas, dla tych którzy chcą wiedzieć więcej.